Աշխարհի 20 ամենահայտնի գետերի անունները
Գետերը հնագույն ժամանակներից ի վեր եղել են կյանքի աղբյուր՝ ապահովելով ջուր, սնունդ, առևտրի ուղիներ և մշակութային կապեր: Դրանք ոչ միայն բնության հրաշքներ են, այլ նաև քաղաքակրթությունների զարգացման հիմքեր: Աշխարհի գետերի անուններ լսելիս առաջինը մտքիդ են գալիս Նեղոսը, Ամազոնը կամ Յանցզին, սակայն աշխարհում կան բազմաթիվ այլ գետեր, որոնք իրենց նշանակությամբ ու պատմությամբ հետաքրքիր են:
Այս հոդվածում ներկայացված են աշխարհի 20 ամենահայտնի գետերը, որոնք աչքի են ընկնում իրենց երկարությամբ, էկոլոգիական նշանակությամբ, պատմությամբ և աշխարհագրական դիրքով: Յուրաքանչյուր գետ ունի իր յուրահատկությունը, որը կարևոր դեր է խաղում շրջակա միջավայրի, տեղական տնտեսության և մշակույթի զարգացման մեջ:
Այս ցուցակը ընդգրկում է աշխարհի ամենահայտնի և կարևոր գետերը՝ նրանց պատմական, տնտեսական և բնապահպանական նշանակությամբ։
Եկեք միասին ուսումնասիրենք այս գետերը, նրանց պատմությունը, բնությունը և այն արժեքը, որը նրանք տվել են մարդկությանը:
Նեղոս
Նեղոս գետը համարվում է աշխարհի ամենաերկար գետը՝ մոտ 6,650 կմ երկարությամբ: Այն սկիզբ է առնում Արևելյան Աֆրիկայից, անցնում է Ուգանդայի, Սուդանի և Եգիպտոսի տարածքով՝ վերջապես թափվելով Միջերկրական ծով: Նեղոսը հնագույն եգիպտական քաղաքակրթության կյանքի աղբյուրն էր՝ ապահովելով ջուր և բերրի հողեր:
Ամազոն
Ամազոն գետը Հարավային Ամերիկայի ամենամեծ գետն է ջրի ծավալով և երկրորդը՝ երկարությամբ (7,100 կմ): Այն հոսում է Պերուի, Կոլումբիայի և հիմնականում Բրազիլիայի տարածքով՝ թափվելով Ատլանտյան օվկիանոս: Ամազոնը հայտնի է իր անտառներով, որոնք համարվում են աշխարհի «թոքերը»՝ արտադրելով մոլորակի թթվածնի մեծ մասը:
Յանցզի
Յանցզի գետը Չինաստանի ամենաերկար գետն է՝ մոտ 6,300 կմ երկարությամբ: Այն սկիզբ է առնում Տիբեթյան բարձրավանդակից և հոսում է դեպի Արևելաչինական ծով: Յանցզին ունի մեծ նշանակություն Չինաստանի տնտեսության, գյուղատնտեսության, էներգետիկայի և մշակույթի զարգացման մեջ:
Միսիսիպի
Միսիսիպին Միացյալ Նահանգների ամենաերկար գետն է՝ մոտ 3,730 կմ: Այն սկիզբ է առնում Մինեսոտայից և հոսում է դեպի Մեքսիկական ծոց: Գետը կարևոր դեր է խաղացել ԱՄՆ-ի պատմության, առևտրի և գյուղատնտեսության զարգացման մեջ:
Դանուբ
Դանուբը Եվրոպայի երկրորդ ամենաերկար գետն է՝ մոտ 2,860 կմ երկարությամբ: Այն սկիզբ է առնում Գերմանիայի Սև անտառից, անցնում է 10 երկրի տարածքով, ներառյալ Ավստրիան, Հունգարիան և Ռումինիան, և վերջապես թափվում է Սև ծով: Դանուբը կարևոր առևտրային ու մշակութային ճանապարհ է Եվրոպայում:
Մեկոնգ
Մեկոնգ գետը Հարավարևելյան Ասիայի կարևոր ջրային ուղիներից է՝ մոտ 4,350 կմ երկարությամբ: Այն սկիզբ է առնում Չինաստանից, անցնում է Մյանմարի, Լաոսի, Թաիլանդի, Կամբոջայի և Վիետնամի տարածքներով՝ վերջապես թափվելով Հարավչինական ծով: Գետը մեծ նշանակություն ունի տարածաշրջանի գյուղատնտեսության և ձկնորսության համար:
Գանգես
Գանգես գետը Հնդկաստանի և Բանգլադեշի տարածքում է՝ մոտ 2,700 կմ երկարությամբ: Այն հինդուիստների համար սուրբ գետ է, որը մեծ նշանակություն ունի նաև տարածաշրջանի գյուղատնտեսության և կենցաղի համար: Գանգեսի ջրերը օգտագործվում են ոռոգման, խմելու և էներգիայի արտադրության համար:
Վոլգա
Վոլգա գետը Ռուսաստանի ամենաերկար գետն է՝ 3,530 կմ երկարությամբ: Այն սկիզբ է առնում Վալդայի բարձրունքներից և հոսում է դեպի Կասպից ծով: Վոլգան կարևոր դեր է խաղում Ռուսաստանի տնտեսության, առևտրի և էներգետիկայի ոլորտներում:
Թեմզա
Թեմզա գետը Անգլիայի հարավում է՝ մոտ 346 կմ երկարությամբ: Այն անցնում է Լոնդոնի կենտրոնով և համարվում է քաղաքի պատմության և մշակույթի անբաժանելի մասը: Գետը հայտնի է իր գեղեցիկ կամուրջներով և զբոսաշրջային վայրերով:
Սեն
Սեն գետը Ֆրանսիայի հյուսիսում է՝ մոտ 777 կմ երկարությամբ: Այն անցնում է Փարիզի միջով և թափվում է Լա Մանշ: Սենը կարևոր դեր է խաղում Ֆրանսիայի մշակութային կյանքի և զբոսաշրջության զարգացման գործում:
Հուդզոն
Հուդզոն գետը գտնվում է Նյու Յորք նահանգում՝ մոտ 507 կմ երկարությամբ: Այն սկիզբ է առնում Ադիրոնդակ լեռներից և հոսում է դեպի Ատլանտյան օվկիանոս: Հուդզոնը կարևոր է ԱՄՆ-ի պատմության, առևտրի և տրանսպորտի համար:
Օրինոկո
Օրինոկո գետը Հարավային Ամերիկայի հյուսիսում է՝ մոտ 2,140 կմ երկարությամբ: Այն անցնում է Վենեսուելայի և Կոլումբիայի տարածքներով՝ վերջապես թափվելով Ատլանտյան օվկիանոս: Գետը կարևոր է տարածաշրջանի կենսաբազմազանության պահպանման համար:
Նիգեր
Նիգեր գետը Աֆրիկայի ամենաերկար գետերից մեկն է՝ մոտ 4,180 կմ երկարությամբ: Այն սկիզբ է առնում Գվինեայի լեռներից, անցնում Մալիի, Նիգերի, Բենինի և Նիգերիայի տարածքներով, վերջապես թափվելով Գվինեական ծոց: Գետը կարևոր է տարածաշրջանի գյուղատնտեսության և տնտեսության համար:
Մուրրեյ
Մուրրեյ գետը Ավստրալիայի ամենաերկար գետն է՝ մոտ 2,508 կմ երկարությամբ: Այն հոսում է Նոր Հարավային Ուելսի, Վիկտորիայի և Հարավային Ավստրալիայի տարածքներով՝ հասնելով Հնդկական օվկիանոս: Մուրրեյը կարևոր է Ավստրալիայի գյուղատնտեսության և ջրամատակարարման համար:
Յուկոն
Յուկոն գետը Հյուսիսային Ամերիկայի հյուսիսում է՝ մոտ 3,190 կմ երկարությամբ: Այն սկիզբ է առնում Կանադայի Բրիտանական Կոլումբիայից, անցնում Յուկոնի տարածքով և Ալյասկայով՝ հասնելով Բերինգի ծով: Յուկոնը հայտնի է իր վայրի բնությամբ և պատմական նշանակությամբ:
Մակենզի
Մակենզի գետը Կանադայի ամենաերկար գետն է՝ մոտ 4,241 կմ երկարությամբ: Այն սկիզբ է առնում Մեծ Սլեյվ լճից և հոսում դեպի Արկտիկական օվկիանոս: Մակենզին կարևոր է Կանադայի հյուսիսային էկոհամակարգի և բնիկ համայնքների համար:
Պարանա
Պարանա գետը Հարավային Ամերիկայի երկրորդ ամենաերկար գետն է՝ մոտ 4,880 կմ երկարությամբ: Այն անցնում է Բրազիլիայի, Պարագվայի և Արգենտինայի տարածքներով՝ վերջապես թափվելով Ատլանտյան օվկիանոս: Գետը մեծ դեր ունի տարածաշրջանի էներգետիկայի և գյուղատնտեսության մեջ:
Օբ
Օբ գետը Սիբիրի ամենակարևոր գետերից մեկն է՝ մոտ 3,650 կմ երկարությամբ: Այն սկիզբ է առնում Ալթայի լեռներից և հոսում է դեպի Կարայի ծով: Օբը կարևոր է Ռուսաստանի հիդրոէներգետիկայի, ձկնորսության և գյուղատնտեսության համար:
Ամուր
Ամուր գետը գտնվում է Ռուսաստանի և Չինաստանի սահմանին՝ մոտ 2,824 կմ երկարությամբ: Այն կարևոր դեր է խաղում երկու երկրների տնտեսական, մշակութային և առևտրային կապերի մեջ: Գետը նաև հարուստ է եզակի կենսաբազմազանությամբ:
Կոնգո
Կոնգո գետը Աֆրիկայի երկրորդ ամենաերկար գետն է՝ մոտ 4,700 կմ երկարությամբ: Այն անցնում է Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետությամբ և Կոնգոյի Հանրապետությամբ՝ վերջապես թափվելով Ատլանտյան օվկիանոս: Կոնգոն համարվում է աշխարհի ամենախորը գետը, իսկ նրա ջրավազանը աջակցում է անթիվ կենդանական և բուսական տեսակների գոյությանը:
