Սոցիալական աջակցության ծրագրեր միայնակ մայրերի համար
Հայաստանում միայնակ մայրերը հաճախ կանգնում են մի շարք սոցիալ-տնտեսական խնդիրների առաջ՝ կապված ինչպես իրենց, այնպես էլ երեխաների կենսապահովման, կրթության և առողջապահական հարցերի հետ։ Պետությունն ու որոշ հասարակական կազմակերպություններ այսօր առաջարկում են տարբեր սոցիալական աջակցության ծրագրեր միայնակ մայրերի համար, որոնք միտված են ապահովել նվազագույն սոցիալական պաշտպանություն ու բարելավել նրանց կյանքի որակը։
Այս հոդվածում կներկայացնենք այն հիմնական աջակցության հնարավորությունները, որոնց կարող են դիմել միայնակ մայրերը Հայաստանում։
Ի՞նչ է նշանակում «միայնակ մայր» ՀՀ օրենսդրությամբ
Միայնակ մայր է համարվում այն կինը, որը՝
- երեխա է ծնել առանց ամուսնության գրանցման,
- ամուսինը մահացել է կամ անհայտ կորած է,
- ամուսնալուծվել է և երեխայի խնամքը մնացել է իրեն,
- երեխաների հայրերը հրաժարվել են հայրությունից կամ անհայտ են։
Այս կարգավիճակը պաշտոնապես հաստատելու համար անհրաժեշտ է ներկայացնել համապատասխան փաստաթղթեր և գրանցվել որպես միայնակ ծնող։
Սոցիալական աջակցության հիմնական ծրագրերը
1. Երեխայի խնամքի նպաստ (մինչև 2 տարեկան)
Միայնակ մայրերը ստանում են պետական աջակցություն մինչև երեխայի երկու տարեկան դառնալը։ 2025 թվականի դրությամբ նպաստի չափը կազմում է շուրջ 30,000–40,000 դրամ՝ կախված եկամտային կարգավիճակից։
2. Ընտանեկան նպաստի համակարգ
Եթե միայնակ մայրը սոցիալապես անապահով է ճանաչվում, ապա նա կարող է ստանալ ընտանեկան կամ սոցիալական նպաստ, որի չափը հաշվարկվում է միավորային համակարգով։ Ընտանիքի եկամուտների բացակայության դեպքում միավորներն ավելանում են։
3. Երեխայի ծննդյան միանվագ նպաստ
Երեխայի ծնվելու դեպքում տրամադրվում է միանվագ գումար՝ մոտ 50,000 դրամ, իսկ 3-րդ և հաջորդ երեխաների դեպքում՝ ավելի բարձր չափով։
4. Առողջապահական անվճար ծառայություններ
Միայնակ մայրերը և նրանց երեխաները կարող են օգտվել պետական ծրագրով նախատեսված անվճար բուժսպասարկումից՝ առանց ապահովագրության վճարների։ Դա ներառում է հիվանդանոցային բուժում, անհրաժեշտ վիրահատություններ և մանկաբուժական ծառայություններ։
5. Աշխատատեղերի և ուսման ծրագրեր
Պետական զբաղվածության գործակալությունը և ՀԿ-ները կազմակերպում են մասնագիտացված դասընթացներ և վերապատրաստումներ, որոնց ավարտից հետո հնարավոր է աշխատատեղ ստանալ։ Այս ծրագրերը հաճախ անվճար են միայնակ մայրերի համար։
Ինչպե՞ս դիմել
Դիմելու համար անհրաժեշտ է՝
- դիմել միասնական սոցիալական ծառայության տարածքային բաժին,
- ներկայացնել անձնագիր, երեխայի ծննդյան վկայական, բնակության վայրի տեղեկանք,
- տրամադրել եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվություն (եթե կա)։
Միաժամանակ խորհուրդ է տրվում պարբերաբար հետևել e-gov.am և mlsa.am պաշտոնական կայքերին՝ նոր ծրագրերի մասին տեղեկանալու համար։
Միայնակ մայր լինելու փաստը չպետք է խոչընդոտ դառնա արժանապատիվ կյանքի համար։ Հայաստանում գործում են մի շարք սոցիալական ծրագրեր, որոնք կոչված են օգնելու այդ կանանց վերագտնելու կայունություն, ապահովել երեխաների զարգացումն ու կրթությունը։ Կարևոր է ակտիվ լինել, ուսումնասիրել հնարավորությունները և դիմել պետական աջակցությանը՝ լիարժեք օգտվելու իրավունքներից։
